Horen en gehoord worden

Wat kan er fijner zijn dan echt te kunnen horen en gehoord worden? Luisteren wordt vaak genoemd als een goede eigenschap in sollicitatiegesprekken. Maar… lukt het jou om echt te luisteren en lukt het de ander om echt naar jou te luisteren? Monologen houden, iemand niet in de rede vallen, iemand uit laten praten hebben niets met echt luisteren te maken.

Echt luisteren is horen wat de ander bezighoudt, horen wat er tussen de regels door gezegd wordt, horen wat er niet gezegd wordt. Praten is een ontdekkingstocht waarbij de ander door de juiste vragen of stiltes de weg kan te wijzen.

Wat maakt nu dat we zo graag ons verhaal willen vertellen?

We hebben de behoefte de ander deelgenoot te maken van onze wereld (situaties of problemen); door het verhaal te vertellen kom je zelf ook meer in contact met die wereld en word je je bewust van je gedachten.

Naar wie ga je toe als je met iets worstelt? Waarschijnlijk niet naar degene met een snelle conclusie en een harde mening. Je wilt niet dat het gesprek dominant gestuurd wordt door een ander, of dat het gesprek opeens over de ander gaat.

Wat wij mensen graag doen is adviezen geven: welk probleem ons ook wordt voorgelegd, wij weten de oplossing. Of we vertellen over iemand die hetzelfde ook heeft meegemaakt en dat kan ook jijzelf zijn. We voelen ons zelf prima na zo’n gesprek, denken dat we de ander goed hebben geholpen. Met begrafenissen en crematies ligt dit gevoelig. Ook dan houden we niet op met het zoeken naar woorden en het vullen van stiltes. En is dat de behoefte van de ander?

Wij hebben zo de behoefte om iets positiefs, troostends of liefs te zeggen tegen de andere. Ook tijdens een condoleance kun je je handen en je tranen laten spreken, met je mond vol tanden staan. Als je zonder woorden de ander laat voelen echt geraakt te zijn, dan heb je wat te geven.

Je helpt een ander om je met je hart op haar te richten terwijl je luistert. Juist dan kun je die persoon dichter bij zichzelf brengen, het vertrouwen in eigen kunnen teruggeven in plaats van zelf de rol van oplosser aan te nemen. Alleen als de ander echt voelt en doorvoelt wat jij bedoelt, dan voel hij/zij zich lichter worden.

Gek genoeg is ons luistervermogen het minst flexibel as we met onze intiemste contacten te maken hebben, zoals een partner of kind. Gewoontes, conflicten en de druk van onze eigen emoties maken dat we het slechts luisteren waar het het meest nodig is. Dat maakt vrienden vaak goede luisteraars omdat ze niet zo met ons zijn versmolten.

Wat doet een goede luisteraar? Die doet niets anders dan uitspreken en aan ons teruggeven wat zij ons eigenlijk heeft horen zeggen, spiegelen noem je dat. Iemand die zich echt gehoord voelt, bloeit op.

De spiegel die we als luisteraar zouden moeten zijn is vaak beslagen door onze eigen angsten, oordelen en meningen. En dat vertroebelt hetgeen de ander duidelijk wil maken. Een goede spiegelaar stelt vragen, zoals:  ‘Dus eigenlijk zeg je…’ of ‘Wil je er meer over vertellen?’, en houdt daarbij zijn lichaamstaal en woorden zo neutraal mogelijk. Zo geef je aan geluisterd te hebben, je voorkomt misverstanden en moedigt de ander aan.

Wil je meer weten over het communiceren met anderen of heb je een specifieke vraag over bovenstaande, laat het me weten als reactie op dit blog of via het contactformulier.