Hoe zit het met jouw dilemma’s?
Misschien denk je: wat moet ik hier nu mee? Lees dan nog even verder, het kost weinig tijd…
Onlangs had ik het genoegen de musical Soldaat van Oranje te zien. Niet alleen zien maar ook mee- en inleven. Na het boek al jaren geleden gelezen en de film wel zeker 3 x gezien te hebben, nu dan de musical. Het verhaal over WO II is bekend. Wat mij trof waren de pittige dilemma’s in oorlogstijd. Achteraf valt gemakkelijk te zeggen wat goed en fout is. De praktijk is vaak veel genuanceerder. Want welke keuze maak ik, maak jij, wanneer je in zo’n situatie zit?
Vroeger als puber dacht ik nooit van mijn leven de foute keuze te maken. In de loop van de jaren ben ik daar anders over gaan denken, nu hoop ik nooit de foute keuze te maken.
Dilemma’s, je komt ze dagelijks tegen, klein en groot. Niet alleen in je privé-leven maar ook binnen je werk. En het kan heel lastig zijn daarmee om te gaan. Hier volgen wat voorbeelden van dilemma’s en tips om ermee om te gaan.
Dagelijkse dilemma’s, denk aan bijvoorbeeld binnen het gezin: ochtendritueel, slapen, eten, ruzie tussen kinderen, huiswerk maken, uitgaan. Of ten aanzien van werk: thuis blijven als je kind ziek is, overwerken zonder daarvoor beloond te worden, een collega die de hele dag facebookt en whatsappt, de gokkende leidinggevende, wel of niet een op zoek gaan naar een andere baan. Je kunt vast zelf nog wel een en ander opnoemen
Dilemma’s binnen de zorg: wat vind jij minimaal goede zorg voor jouw familielid in het verpleeghuis, het aantal douchebeurten voor een oudere, zorgverlening door mantelzorgers in plaats van professionals wat zeker een rol speelt nu er zoveel binnen de zorg bezuinigd wordt. En dan de grote dilemma’s over bijvoorbeeld het geloof en spiritualiteit, seksualiteit, leven en dood. In elke fase van je leven kom je de kleine en grote dilemma’s tegen.
Welke dilemma’s houden jou wakker, waar pieker jij over? Vind jij het ook zo lastig keuzes te maken?
Dilemma’s hebben altijd te maken met normen en waarden. Normen kun je zien als richtlijnen hoe je sociaal gewenst met elkaar omgaat. Hoe je je “dient” te gedragen in bepaalde omstandigheden. Dit zijn een soort ongeschreven regels van goed fatsoen waar het gros van de mensen zich min of meer aan houdt. Waarden zijn de zaken die waardevol gevonden worden door iemand of een groep mensen (een samenleving). Het is vaak een enkel woord, zoals eerlijkheid, rechtvaardigheid, gelijkheid en respect. Waar normen gaan over hoe wenselijk is dat je je gedraagt of opstelt, gaan waarden over wat dan de achterliggende gewenste motivatie is. Een voorbeeld: Ik sta altijd op voor ouderen (norm), omdat ik respect heb voor anderen / ouderen (waarde).
Iemand die weet wat hij wil, kan betere keuzes maken. Alleen weten veel mensen niet goed wat ze willen, omdat ze aan allerlei verwachtingen proberen te voldoen. Hiermee ligt de focus op wat de buitenwereld wil, en niet op wat je zelf wilt. Daarnaast zijn veel mensen geneigd om alles tegelijk aan te willen pakken, waardoor ze door de bomen het bos niet meer zien.
Een aantal tips om met dilemma’s om te gaan:
- Ga na op welke terreinen je dilemma’s ervaart. Is dit op carrièregebied, op liefdesgebied op persoonlijk vlak? Welk dilemma hindert jou het meest? Ga hier eerst mee aan de slag. De ervaring leert dat het beter is problemen in stappen aan te pakken. In een keer van de onderste naar de bovenste tree van de ladder lukt bijna niemand, tree voor tree naar boven lukt wel. Want je wilt dit wel graag aanpakken.
- Om welk dilemma het ook gaat, sta eens wat meer stil bij de vraag “Wat wil ik?”. Vaak kijken mensen naar hun omgeving als het om keuzes maken gaat. Door jezelf bij allerlei keuzes die op je pad komen deze vraag te stellen (“Wat wil ik?”) word je bewuster van wat voor jou belangrijk is. En dat kan iets heel anders dan wat je vrienden of je familie vinden of denken.
- Ga de dingen die jij wilt eens uitproberen. Kijk wat het je oplevert als je de dingen doet omdat jij het wilt. Het kan best zijn dat dit onverwachte reacties uit je omgeving oplevert. Zowel in positieve als negatieve zin. Vind je het eng of moeilijk om hier zelf mee aan de slag te gaan, zoek dan hulp of ondersteuning bij iemand uit je omgeving, een vriend(in), je partner, familie of kijk of een professionele coach je ondersteuning kan bieden.