aly dijkman, communicatiecoach

voor training & coaching in welzijn en gezondheidszorg

Hoe neem jij afscheid?

Hoe neem jij afscheid? Dat klinkt heel beladen. Waarschijnlijk denk je nu aan afscheid nemen van iemand die overleden is. Maar er zijn daarnaast zoveel afscheidsmomenten in je leven. Zoals: afscheid nemen van je baan (door vertrek naar andere baan of door pensionering), afscheid nemen van je huis, afscheid nemen van je buren, afscheid nemen van vrienden, afscheid nemen omdat je fysiek niet meer in staat bent bepaalde zaken te doen.
En de vraag blijft dan: hoe neem jij afscheid?
Deze keer een blog met uitleg en tips over verschillende manieren van afscheid nemen.
Terugkijkend heb ik zelf al vele malen afscheid genomen. Allereerst van het dorp waar ik opgroeide. Later – diverse malen – van een groep geweldige collega’s. Ook nam ik afscheid van diverse huizen waar ik woonde. Ik nam afscheid van mensen die me lief waren en dierbaar. Door knieproblemen kan ik niet meer hardlopen en buikspieroefeningen op een matje zijn een echte uitdaging! Met name het overeind komen… Ook het afscheid nemen van mensen waar ik mee bevriend was gebeurde. Kijk maar eens voor jezelf hoe vaak jij afscheid nam van iets.
Afscheid nemen is – over het algemeen – definitief. Je laat iets achter waar herinneringen aan hebt – al dan niet positieve. En soms kan dat heel moeilijk en lastig zijn. Wij mensen zijn wel echte gewoontedieren en houden er over het algemeen van dat er niet teveel veranderd. Saai? Misschien, het kan ook handig zijn.
Wat kan het me jou doen, afscheid nemen? Bij veel mensen spelen emoties een rol als er afscheid genomen wordt, zoals:
– verdrietig of teleurgesteld – zoals bij het niet verlengen van je contract; vrienden die niets laten horen; werkzaamheden die je niet meer kunt                uitvoeren; bij de overgang naar een andere woonvorm, etc.
– blijdschap en opluchting – omdat je eindelijk verlost bent van die collega’s of overlast bezorgende buren; familie die nu op afstand woont; partner die   niet langer in je buurt is, etc.

Afscheid nemen van collega’s.
Er kunnen diverse redenen zijn waarom je vertrekt. Of het je eigen beslissing is of die van je werkgever, het is altijd goed om de periode dat je daar gewerkt hebt af te ronden met je collega’s. Je collega’s zijn de mensen waar je veel tijd mee doorbrengt. Je kunt dat op 3 manieren doen.
1. persoonlijk afscheid nemen. Dit kan op diverse manieren. Soms zal je werkgever dit voorstellen, je kunt zelf aangeven wat jij prettig vindt. Je kunt ook buiten het werk om iets organiseren zodat je toch op een prettige manier afscheid neemt.
2. per mail afscheid nemen. Het informeren van collega’s – zeker als het er veel zijn – kun je prima per mail doen. Een bedankje voor de prettige samenwerking hoort daarbij. En als je wilt geef je aan waar je mee aan de slag gaat. Je kunt ook contact houden via sociale media zoals Linkedin.
en 3. veel gemaakte fouten vermijden. Een van die veelgemaakte fouten is dat je gewoon de deur achter je dichttrekt zonder iets te zeggen. Een ander die herkenbaar is voor mij: doe geen valse beloftes over het contact houden met elkaar. In de praktijk blijkt dat dat vaak niet lukt.

Afscheid nemen van je huis.
Je verhuist en daarvoor zijn diverse legitieme redenen. Of het nu al dan niet een ‘gedwongen’ verhuizing is, veel mensen ervaren dit als pijnlijk. De veiligheid en geborgenheid van je eigen huis laat je achter. Dat ontstaat uiteindelijk weer op je nieuwe woonplek. Met name de vertrouwdheid – je kunt alles vinden – speelt een grote rol bij een verhuizing. Als je kleiner gaat wonen of naar een zorgvorm verhuist, neem je tevens afscheid van je spullen. En ook daar kleven herinneren aan. Als je dierbare spullen niet mee kunt nemen, kijk dan of je daar een ander blij mee kunt maken. Waarom wachten tot je er niet meer bent? Herinneringen aan mensen en gebeurtenissen hebben meer waarde dan spullen. Wat helpt is het maken van foto’s of een fotoboek van het huis en de omgeving.
Uiteindelijk is het belangrijkste dat je je fijn en veilig voelt in je nieuwe woonomgeving en dat er een sfeer is die bij je past. Heeft een voorwerp een heel bijzondere betekenis voor je, neem het dan mee en zet het op een speciale plaats in je nieuwe huis.

Afscheid nemen van vrienden.
Vrienden heb je in verschillende soorten en maten. Met de een ga je gezellig winkelen, met de ander naar het theater en met een derde het je diepgaande filosofische gesprekken. Sommige vrienden blijven je leven lang, anderen lopen een tijdje met je mee. En met name die laatste groep bedoel ik. Ooit zei iemand tegen me: ‘Vriendschap is echt wanneer er aan twee kanten geïnvesteerd wordt’. Het ging niet om het afwegen of er aan beiden kanten evenveel geïnvesteerd werd, maar om de investering op zich. Dat heb ik altijd als leidraad bij me gehouden. En dan gebeurt het dat je afscheid neemt van vrienden. Vaak hoor je dat vriendschappen doodbloeden. Uiteindelijk hoor en zie je elkaar niet meer. Dat hoeft natuurlijk niet zo te gaan.
Wat is er mis mee om tegen vrienden te zeggen dat je stopt met de omgang? Het lijkt wellicht lastig, aan de andere kant schep je veel duidelijkheid. Uit de praktijk blijkt dat mensen veelal teleurgesteld zijn in vrienden, want ‘ze horen niets meer’. En, laat je zelf nog wel eens wat horen? Wanneer een vriendschap langzaam uitgaat zie je vaak gevoelens van verdriet, boosheid, teleurstelling en gemis.

Wat voor afscheid je ook neemt, neem de tijd die jij nodig hebt om een afscheid voor te bereiden. Ga je verhuizen, verdiep je in de nieuwe woonomgeving en mogelijkheden. Beëindig je een vriendschap bedenk wat je hem of haar nog wilt zeggen. Wat helpt is een afscheidsritueel uitvoeren. Dat kan van heel simpel – een rondje door je oude huis lopen – tot groots: een receptie met al je collega’s. Doe in elk geval dat waar jij je goed bij voelt.
Zoals de Fransen zeggen: ‘Partir c’est mourir un peu’*. En zo is het maar net!

*Franse dichter Edmont Haraucourt (1857-1941), de eerste regel van het gedicht Rondel de l’Adieu (1891)