Oordelen of beoordeeld worden

Zelf betrap ik me er regelmatig op: te snel mijn oordeel geveld. En dat terwijl het mij al jaren bekend is dat een open blik en houding veel meer opleveren. Het is zo ‘gemakkelijk’ om van je eigen aannames uit te gaan. Dat houdt dus in dat je de ‘moeilijke’ weg kiest wanneer je dit niet meer wilt . Namelijk die van terughoudendheid ten aanzien van jouw mening of oordeel.
Een gefundeerde mening ergens over hebben is fijn. Het geeft aan dat je interesse hebt voor het onderwerp, dat je je erin verdiept hebt. Dan kun je met een gerust hart de discussie aangaan.
Vaak is het zo dat je over veel zaken een mening of oordeel hebt terwijl je er amper of niet over nagedacht hebt. Het begint al bij wat je waarneemt. Je ziet iemand met een zuur gezicht en plakt direct het label ‘chagrijnig’ op. Waar komt dat nu vandaan?

Oordelen, veroordelen, vooroordelen, dat doen we allemaal. Vaak gaat het ‘vanzelf’. Hoe werkt dat nu en wat kun je eraan veranderen?
Vanaf dat je geboren bent word je beïnvloed door allerlei opvattingen en meningen in je naaste omgeving. In het begin die van je vader en moeder, later komen daar steeds meer invloeden bij. Zoals je familieleden, buurtgenoten, onderwijzers. En die opvattingen zijn op een gegeven moment voor jou vanzelfsprekend. Stel je voor dat je als kind naar de kerk gaat, dan vormen de opvattingen van die kerk mede jouw mening en oordeel. Stel je voor dat je in de hippietijd of in een commune opgroeit. De daar geldende opvattingen vormen mede jouw mening en oordeel.
Op een gegeven moment word je zelfstandiger en volwassener en word je meer en meer beïnvloed door wat er in jouw omgeving aan meningen en opvattingen heerst. Je zou het ook normen en waarden kunnen noemen. Voorbeelden hiervan zijn o.a.: geen seks voor het huwelijk; eerlijk zijn; geen geweld toepassen of hulpvaardig zijn. En je gaat je eigen mening vormen uit alles wat er rondom jou aan meningen is. Deze meningen sla je op in hokjes in je hoofd. Het maakt de wereld namelijk wat overzichtelijker. Stel je voor dat je elke keer wanneer er iets gebeurd de hele situatie tot je moet nemen. Dan krijg je zoveel indrukken dat het je er van gaat tollen. Tot zover is het wel duidelijk. Hoe komt het dan dat we zo veroordelend kunnen zijn naar anderen?
Allereerst komt dit vaak voort uit angst. Angst voor het onbekende. Niet open (kunnen) staan voor iets nieuws. Wij mensen veroordelen elkaar omdat het voor ons hoofd, ons denken efficiënt is (hokjes). Maar er is nog een reden, een veroordeling is ook een vergelijking met onszelf. En soms is het (onbewust) handig om, als we zelf niet zo lekker in ons vel zitten, anderen als slechter dan ons zelf te zien. Gewoon om jezelf goed te laten voelen. Het kan ons kort een beter gevoel geven, maar het is natuurlijk een zelfgecreëerde illusie die alleen maar negativiteit met zich mee brengt. Je zet jezelf boven de ander, vind dat jij als het ware beter dan die ander bent. Maar dat wil je toch helemaal niet? Je vindt toch dat mensen in de basis gelijk aan elkaar zijn?
Tegenlijkertijd weten we dat we andersom door allerlei anderen beoordeeld en veroordeeld worden.
Wat kun je nu doen om je eigen mening/oordeel/vooroordeel wat aan de kant te zetten?
Het oordelen zit sterk in ons denken verweven en is moeilijk los te laten, maar oefening baart kunst! Maak er een spelletje van om jezelf op (voor)oordelen te betrappen!
Een open mind (ruimdenkend, onbevooroordelend, volgens de Van Dale) naar de ander, naar een nieuwe uitdaging, helpt. Dit houdt in dat je vooroordelen parkeert, dat je de wereld ruimer ziet dan jouw vierkante meters, dat je echt in gesprek gaat met de ander. In dat gesprek luister je minimaal twee maal zoveel dat dat je praat. Je stelt open vragen, bent nieuwsgierig en laat merken dat je het écht wilt horen. Je kijkt, luistert en voelt met oprechte aandacht.
Als je tijdens het gesprek al een mening in je hoofd hebt, houd die voor je. Vraag jezelf af waarom je nu zo nodig al een mening moet ventileren.

Wat al jaren is ingeslepen haal je er niet zomaar uit. Je moet dus flink oefenen om los te komen van oordelen en veroordelen. Een mens kan veranderen, dat lukt jou ook als je er serieus mee aan de slag gaat!

Mocht je vragen hebben dan kun je me bereiken via telefoonnummer 0622405368 of via het contactformulier. En reageer gerust op deze blog!

Reacties